بسم الله النّور
و قال النّبىّ صلّى اللَّه علیه و آله: من خالف سریرته علانیته، فهو منافق کائنا من کان، و حیث کان، و فی اىّ زمان کان، و فی اىّ رتبة کان.
حضرت پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله مىفرماید که: هر که ظاهر او مخالف باطن باشد، پس او منافق است، هر که باشد و هر جا که باشد و هر زمان که باشد.
پناه بر خدا از این که ظاهری بهتر از باطنم داشته باشم!
و ادعا کنم که دارم از راه می نویسم و بی راه!
چون منافق متقی نیست، پس فرقان ندارد و نمی تواند حق را از باطل و راه را از بی راه تشخیص دهد.
چه بسا برای او راه، بی راه بنماید و راه باطل را به نیت حق برود.
اعوذ بالله من نفسی
منبع:مصباح الشریعة-ترجمه عبد الرزاق گیلانى، ص: 250
به نظرم این سریرت و علانیت، پارادایم مفهومی نگاه اسلام در مسائل انسان است یعنی سریرت همان وجه فردی حیات است و علانیت همان وجه اجتماعی و بر این مدار، دین یک مقوله فردی و شخصی نیست.
نکته جالب هم این است که حضرت ختمی (ص) از مفهوم «خالف» استفاده کرده اند و نه مثلا «فارق». خلاف هم بودن این دو، شرط نفاق است نه فرق داشتن این دو و خلاف بودن دو چیز تقریبا مانند نسبت دنیا و آخرت است.